Wat is curtailment?

Steeds meer energieleveranciers zijn ermee bezig: curtailment. Maar wat is curtailment nou eigenlijk precies? En wat kun je ermee? 

Curtailment houdt in dat we de opwek van een zonnestroominstallatie tijdelijk inperken. Op een zonnige dag produceren je zonnepanelen veel energie. Juist op zulke dagen kunnen we ervoor kiezen om de opwek terug te schroeven. Maar waarom zou je dat doen? Inperken van je opwek klinkt niet bepaald aantrekkelijk. Toch is dat het wel. Niet alleen omdat we met curtailment slimmer gebruik maken van de mogelijkheden van ons elektriciteitsnet, maar ook omdat je er inkomsten mee kunt genereren. 

Congestie op het net

De druk die op het Nederlandse elektriciteitsnet ligt, is hoog. Het net mag niet overbelast raken, dus kan een beperkt aantal installaties aangesloten worden op het net. Netbeheerders zorgen ervoor dat installaties die eenmaal op het net aangesloten zijn, ook op piekmomenten terug kunnen leveren. Maar omdat zulke piekmomenten slechts een paar keer per jaar voorkomen, maken we het grootste deel van het jaar dus niet optimaal gebruik van de huidige capaciteit. Behoorlijk zonde als je je bedenkt dat er ondertussen projecten op de wachtlijst staan om een aansluiting op het net te krijgen. 

Curtailment als oplossing

Zolang nieuwe installaties niet aangesloten kunnen worden op het net, schiet het natuurlijk niet bepaald op met de energietransitie. Daarom moeten we op zoek naar oplossingen. De uitbreiding van het net versnellen, kunnen we helaas niet. Maar we kunnen natuurlijk wel efficiënter gebruik maken van de huidige capaciteit. Daar komt curtailment om de hoek kijken. Door op piekmomenten de opwek van installaties in te perken, toppen we de hoogste pieken af. Zo ontstaat er meer ruimte, waardoor nieuwe zonnestroominstallaties ook een aansluiting op het net kunnen krijgen.  

Door te curtailen krijg je natuurlijk wel te maken met productieverlies. Is dat erg? Absoluut niet. Omdat piekmomenten maar een paar keer per jaar voorkomen, is je productieverlies minimaal. Bovendien valt je productieverlies uiteindelijk in het niets bij de inkomsten die je met curtailment genereert. 

Hoe kun je verdienen met curtailment?

Dat je met curtailment inkomsten kunt genereren, maakt het voor jou als ondernemer pas echt interessant. Maar hoe werkt verdienen met curtailment precies? 

Het antwoord op deze vraag heeft alles te maken met de balans in de energiemarkt. Energieleveranciers schatten dagelijks in wat de opbrengst van zonnestroominstallaties gaat zijn. Die hoeveelheid stroom verkopen ze op de energiemarkt. Maar tussen de geschatte opbrengst van energieleveranciers en de uiteindelijke opwek van installaties zit eigenlijk altijd wel een verschil. Als het zonniger weer is dan voorspeld en de opwek dus hoger blijkt dan vooraf verwacht werd, kan dit leiden tot een stroomoverschot. De markt is dan uit balans. Om te voorkomen dat de markt uit balans raakt, krijgen energieleveranciers die onbalans veroorzaken een boete. 

Wat we met curtailment doen, is juist zorgen voor evenwicht in de vraag en aanbod van energie. En daar zit de winst. Want waar energieleveranciers voor het creëren van onbalans een boete krijgen, ontvangen ze voor het opheffen van die onbalans een mooie vergoeding, die ze vervolgens met jou als klant kunnen delen.  

Curtailment in de praktijk

Benieuwd hoe dit er in de praktijk uit kan zien? We laten het je zien met een voorbeeld. 

Op het pand van Sunstream BV ligt een zonnestroominstallatie met een vermogen van 2 MWp. Op jaarbasis wekt deze zo ongeveer 180.000 kWh op. Tijdens zonuren gaat 40% van deze opwek naar het eigen verbruik. De overige 60% levert Sunstream BV terug aan het net. Daarmee kunnen we dus curtailen.

Juli 2022 was een maand waarin er veel onbalans was in het net. Dit kwam door de grote hoeveelheid aan zon en nieuwe wetgeving waardoor bestaande reserves tijdelijk niet konden worden gebruikt. Daardoor waren de onbalansprijzen erg hoog. 

Stel dat we bij de installatie van Sunstream B.V. curtailment in hadden gezet, dan hadden we daar in juli € 9.000,- aan extra omzet mee kunnen genereren. 

Nu was deze maand wel uitzonderlijk. In een normale maand ligt dit bedrag tussen de € 600,- en € 1000,- euro. 

Hoe hoog de inkomsten van curtailment zijn, verschilt enorm. In dit voorbeeld waren de omstandigheden ideaal en kon curtailment vaak ingezet worden. In andere maanden levert curtailment doorgaans een bedrag op tussen de € 5000,- en € 1000,-.  per MWp geïnstalleerd AC-vermogen. 

In aanmerking komen voor curtailment

Nu vraag je je misschien af of jij gebruik kunt maken van curtailment. Goed nieuws: waarschijnlijk wel. Of jouw zonnestroominstallatie groot of klein is, maakt niet uit. Daarnaast kun je met zowel zuivere teruglevering als met een gecombineerd profiel in aanmerking komen voor curtailment. Er gaat wel een investering aan vooraf. Naast de eenmalige kosten van minimaal €1500,-, investeer je maandelijks in middelen die nodig zijn om te kunnen curtailment te kunnen inzetten. Je moet voldoen aan een aantal voorwaarden:

Dynamisch energiecontract

Beschik je over een dynamisch energiecontract? Dan zit je goed. Curtailment werkt namelijk het beste met de dynamische energiemarkt. Met een energiecontract dat gebaseerd is op een vaste prijs is het vaak niet mogelijk om te curtailen. 

Bereidheid van je energieleverancier

De vergoeding voor het opheffen van onbalans in de energiemarkt komt terecht bij degene die risico loopt op het creëren van onbalans. In de meeste gevallen is dit de energieleverancier. Om aan curtailment te kunnen verdienen, moet jouw energieleverancier dus wel bereid zijn om de vergoeding met je te delen. Het kan ook zo zijn dat jij zelf degene bent die het onbalansrisico draagt. Dan komt de vergoeding rechtstreeks bij je terecht.  

Afregelbare zonnestroominstallatie

Om de opwek van je zonnestroominstallatie in te kunnen perken, moet de installatie natuurlijk wel afregelbaar zijn. De meeste installaties voldoen aan deze voorwaarde, maar het is verstandig om dit te controleren. 

Koppeling voor het afregelen van je zonnestroominstallatie

Je installatie moet een koppeling hebben waarmee de installatie afgeregeld kan worden. Hiervoor is ook een internetverbinding nodig.

Koppeling met de markt

Het is belangrijk dat jouw installatie afgeregeld wordt op de juiste momenten. Daarom heb je naast een koppeling voor het afregelen van je installatie, ook een koppeling met de markt nodig. Hiervoor moet je beschikken over software met een koppeling met de markt. 

Kom je in aanmerking voor curtailment? En ben je benieuwd wat het jou op kan leveren? Onze experts denken graag met je mee en geven je graag inzicht in hoe jij optimaal van zonnestroom kunt profiteren.