Heb ik een vergunning nodig voor zakelijke zonnepanelen?

Bij het aanleggen van een zakelijke zonnestroominstallatie komt veel kijken. Naast het vermogen en de veiligheid van de installatie, is de correcte aanleg cruciaal. Zoals het zich laat raden, mag je in Nederland niet zomaar overal zonnepanelen neerleggen. Voor veel gebieden bestaat namelijk een bestemmingsplan, waar precies in staat wat wel en niet gebouwd mag worden. Wanneer mag je vergunningsvrij zonnepanelen aanleggen? En in welke gevallen heb je een vergunning nodig? In dit artikel nemen we je mee in de wereld van vergunningen!

Zonnepanelen op schuin dak

Zonnepanelen kennen we voornamelijk van de schuine daken in nieuwbouwwijken, die bezaaid zijn met deze mooie stukjes techniek. Wat opvalt is dat ze een aantal kenmerken gemeenschappelijk hebben, zoals richting, ligging en omvang. Dit is geen toeval. De installaties moeten namelijk aan dezelfde eisen voldoen om vergunningsvrij gebouwd te mogen worden. Voor een schuin dak zijn de eisen dat de panelen rechtstreeks op het dak moeten worden geplaatst, ze binnen het dakvlak blijven, en de hellingshoek van de panelen gelijk is aan de hellingshoek van het dak.

Zonnepanelen op plat dak

Naast schuine daken staan er ook op veel platte daken zonnestroominstallaties. Voor deze installaties gelden twee eisen: de panelen moeten op het dak worden geplaatst, en de afstand van het zonnepaneel tot de zijkanten van het dak moet ten minste gelijk zijn aan de hoogte van het zonnepaneel. Dus als een zonnepaneel een hoogte van 50 centimeter heeft, moet de afstand tot de dakrand ook minimaal 50 centimeter zijn. Daarnaast hebben platte en schuine daken beiden een aanvullende eis: de omvormer moet geïntegreerd zijn in de zonnepanelen, of aan de binnenzijde van het gebouw worden geplaatst. Wanneer niet aan deze eisen wordt voldaan, is een vergunning verplicht.

Zonnepanelen op beschermde gebouwen

Veel gebouwen en gebieden in Nederland hebben een bepaalde cultuurhistorische waarde. De Rijksoverheid maakt onderscheid tussen monumenten en stads- en dorpsgezichten. Waar het bij monumenten gaat om het gebouw an sich, gaat het bij stads- en dorpsgezichten eerder om structuren en de onderlinge samenhang. Het gevolg van deze bescherming is dat bij het aanbrengen van zonnepanelen vrijwel altijd een vergunning aangevraagd moet worden. Toch wordt de afhandeling van vergunningen per gemeente geregeld, wat het verlenen van de vergunning per geval en gemeente specifiek maakt. In veel gemeenten is daarom voor vragen omtrent vergunningen een speciaal loket ingesteld: het duurzaamheidsloket. Controleer dus altijd eerst of je pand een monument of een beschermd stads- of dorpsgezicht is!

In algemene zin ziet de vergunningsprocedure voor verschillende panden er als volgt uit:

zonnepaneel en collector 300x101

Zonnepanelen op de grond

Soms is een dak ongeschikt voor zonnepanelen of heb je simpelweg veel grond. In zulke gevallen kan besloten worden de zonnestroominstallatie op de grond te zetten. Het voordeel van zulke installaties is dat ze vaak een hoger rendement halen. Het nadeel is dat ze vaak in het zicht staan. Vanwege dit nadeel zijn er twee eisen voor zonnestroominstallaties op de grond: de constructie mag niet hoger zijn dan 5 meter en er moet voldaan worden aan het bestemmingsplan voor de omgeving. Zo kan een bepaald grondgebied in een gemeentelijk bestemmingsplan niet aangemerkt staan als ‘tuin’, maar als ‘bos’. Hiermee wil de gemeente voorkomen dat bepaalde gebieden naar eigen wens worden bebouwd, en het algemeen nut van het gebied behouden blijft. Wanneer niet aan de eisen voldaan wordt, moet je een omgevingsvergunning aanvragen.

Zonnepanelen in de weide

Naast particuliere zonnevelden, bestaan er ook grote zonnevelden. Die zie je bijna overal: grote velden met zonnepanelen langs snelwegen of treinsporen. Voor het aanleggen van een zonneveld is altijd een vergunning nodig. Helaas is er sinds 1 januari 2024 een verbod op zonnevelden op landbouwgrond. Alleen bij hele hoge uitzondering wordt er nog toestemming verleend. Denk dan aan wanneer er binnenkort al een ander bestemmingsplan is voor de specifieke landbouwgrond. Ook kun je vergunning krijgen als aanleggen van het zonneveld bijdraagt aan het verminderen van netcongestie. 

Vergunningaanvraag en -verlening

Er zijn dus tal van regels voor zonnestroominstallaties. Voor het aanvragen van een omgevingsvergunning voor een installatie kan het volgende stappenplan gebruikt worden:

  1. Controleer of je een omgevingsvergunning nodig hebt.
  2. Vraag een omgevingsvergunning aan via het Omgevingsloket of een aanvraagformulier van de gemeente. Voor de aanvraag worden door de gemeente kosten gerekend. Wanneer het een ingewikkelde aanvraag is, kan de gemeente belanghebbenden actief vragen naar hun mening.
  3. Wacht de beslissing op jouw aanvraag af. Wanneer de vergunning verleend wordt, wordt dit bekendgemaakt in een dagblad, huis-aan-huisblad of op de website van de gemeente.
  4. Aanvraag afgewezen? Dan kun je binnen 6 weken bezwaar aantekenen of in beroep gaan.

Al met al kost het aanvragen van een omgevingsvergunning flink wat moeite. Daarnaast moeten soms specialistische documenten geleverd worden, wat het voor klanten extra moeilijk maakt overzicht te behouden. Bij Zonnestroom Nederland ontlasten we je dus volledig, en nemen we de hele vergunningsaanvraag op ons. Wij doen alles van A tot Z!

Benieuwd naar wat we voor je kunnen betekenen? Vraag dan vrijblijvend een adviesrapport op maat aan! Wij rekenen gratis de businesscase voor je uit. Meer weten over wet- en regelgeving? Luister nu naar de podcast!

ebook subsidie zakelijke zonnepanelen

Download gratis e-book ‘Subsidie Zakelijke Zonnepanelen’

check Alles over de SDE++

check Hoe jouw businesscase écht rendabel wordt

check Verhelderende berekeningen en voorbeelden